પરાક્રમ દિવસ 2021 એ આજે દેશના મહાન સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓમાંથી એક એવા નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝની 125 મી જન્મજયંતિ છે. મોદી સરકારે તેને દેશભરમાં પરાક્રમ દિવા તરીકે ઉજવવાનું નક્કી કર્યું છે. નેતાજીનું જીવન અને બલિદાન આજની યુવા પેઢી માટે પ્રેરણાદાયક છે. આજના યુવાનો નેતાજીના જીવનને લગતા ઘણા પુસ્તકો વાંચીને પ્રેરણા આપી શકે છે. ચાલો જાણીએ આવા પુસ્તકો વિશે જે તમને નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝને સમજવામાં મદદ કરશે.
( 1 ) ભારતીય સંઘર્ષ.
નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝ દ્વારા બે ભાગમાં લખાયેલું આ પુસ્તક 1920 થી 1942 દરમિયાન ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળનો ઇતિહાસ દર્શાવે છે.
( 2 ) એક ભારતીય યાત્રાળુ
ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના પ્રમુખ તરીકે નામ મળ્યા પછી યુરોપ પ્રવાસ દરમિયાન 1937 ના અંતમાં લખાયેલું આ પુસ્તક ખરેખર સુભાષચંદ્ર બોઝની આત્મકથા છે. તેમાં તેમના જન્મથી લઈને વહીવટી સેવામાંથી રાજીનામાં સુધીની એક વાત છે. તેમાં સ્વામી વિવેકાનંદના પ્રભાવનો પણ ઉલ્લેખ થયો છે.
( 3 ) મહારાજનું સન્માન
સુભાષચંદ્ર બોઝ દ્વારા લખાયેલ સુભાષચંદ્ર બોઝનું જીવનચરિત્ર પુસ્તક મહારાજનું સન્માન એ તેમના વાંચકો માટે પ્રેરણાદાયી છે.
( 4 ) નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝનું આવશ્યક લેખન
આ પુસ્તકમાં સુભાષચંદ્ર બોઝના રાજકીય, આર્થિક અને સામાજિક વિષયો પર લખાયેલા લેખો સંગ્રહિત થયા છ
( 5 ) આઝાદ હિંદ: લેખન અને ભાષણો
આ પુસ્તકમાં નેતાજીના પત્રો અને આઝાદ હિંદ સંચાલન સંબંધિત ભાષણોનું સંકલન કરેલ છે.
“તુમ મુજે ખૂન દો મે તુમ્હે આઝાદી દૂંગા ” નું સૂત્ર આપનારા નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝનો જૂસ્સો બધાને આકર્ષણ કરે તેવો હતો. બહુ ઓછા લોકો જાણતા હશે કે નેતાજીના આહ્વાન પર, વર્ષ 1940 માં એક મેળાવડાએ બ્રિટિશરો સામે જોરદાર ગડગડાટ કર્યો. દેશને આઝાદી મેળવવા ઈચ્છતા લોકોએ નેતાજીના કહેવા પર તેમના લોહીથી ‘જય હિન્દ’ લખ્યું.
1940 માં યોજાયેલી સભામાં નેતાજીએ લોકોને પૂછ્યું કે જેમને આઝાદી જોઈએ છે તેઓએ હાથ ઊચા કરવા જોઈએ. આ સાંબળીને સભામાં હાજર રહેલા બધાએ હાથ ઉચા કર્યા. છતાં તે સંતુષ્ટ ન થયા, પછી કહ્યું – જેઓ દેશને ગુલામીના બંધન માથી મુક્ત કરવા માગે છે, તેઓ તેમના લોહીથી સાબિત કરે. યુવાનોમાં ભારે ઉત્સાહ જોવા મળ્યો હતો. ઘણા યુવાનોએ કાગળ પર તેમના લોહીથી ‘જય હિન્દ’ લખ્યું હતું. અને કેટલાકે ‘વંદે માતરમ’ પણ લખ્યું હતું. ઘણાએ ‘ભારત માતા કી જય’ અને ‘સુભાષચંદ્ર બોઝ કી જય’ જેવા શબ્દો લખીને દેશપ્રેમ બતાવ્યો હતો.
“દેશ પર મરવાનો સમય આવી ગયો છે. આપણે દિલ્હી જીતવી છે.” આ શબ્દો નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝના છે. જ્યારે તેઓ જાહેર સભાને સંબોધન કરી રહ્યા હતા.ત્યારે તેમણે આ વાત મેરઠમાં જાહેર સભા દરમિયાન કરી હતી. ઇતિહાસકારો કહે છે કે મેરઠમાં નેતાજીનું ભાષણ ખૂબ પ્રભાવશાળી રહ્યું હતું. નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝ આજે પણ મેરઠની યાદમાં છે, તેમના ઘણા દુર્લભ ફોટોગ્રાફ્સ હજી પણ રાજ્ય સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ સંગ્રહાલયમાં સચવાયેલા છે. જેમાં હસતા નેતાજીની તસ્વીર પણ સામેલ છે. મોટાભાગના ફોટા કોલકાતાના નેતાજી રિસર્ચ બ્યુરો તરફથી લાવવામાં આવ્યા છે.
