બહેરાશ અંગેની વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશન (ડબ્લ્યુએચઓ) ની ચેતવણી છે કે 2050 સુધીમાં, વિશ્વના 250 કરોડ લોકો, અથવા બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, ચાર લોકોમાંથી એક વ્યક્તિને થોડીક ઓછું સાંભળવાની સમસ્યા હશે. આમાંથી ઓછામાં ઓછા 70 કરોડ લોકો એવા હશે જેમણે સાંભળવાની ખોટ અને કાનની સમસ્યાને કારણે હોસ્પિટલમાં જવું પડશે. આજે, ભારતીય વસ્તીનો મોટો ભાગ પણ બહેરાશની ખોટથી પીડાય છે. ડબ્લ્યુએચઓ 2018 ના આંકડા મુજબ, ભારતમાં બહેરાપણાનું પ્રમાણ લગભગ 6.3 ટકા જેટલું હતું. તે પછી ભારતમાં પુખ્ત વયના લોકોમાં બહેરાશનો અંદાજ 7.6 ટકા હતો અને બાળપણમાં બહેરાપણાનો વ્યાપ બે ટકા હતો.
આપણી સુનાવણી ક્ષમતા મહત્વપૂર્ણ છે. લોકોની વાતચીત કરવાની, વાંચવાની અને આજીવિકા મેળવવાની ક્ષમતા પર બહેરાશની હાનિકારક અસર પડે છે. તે લોકોના માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને સંબંધો જાળવવાની તેમની ક્ષમતાને પણ અસર કરી શકે છે. હકીકતમાં, કાન અને સાંભળવાની સંભાળ હજી સુધી મોટાભાગના દેશોમાં રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય પ્રણાલીઓમાં ઉમેરવામાં આવી નથી, જેનાથી કાનના રોગોવાળા લોકો અને સુનાવણીની ખોટ વાળા લોકો માટે કેર સેવાઓ સુધી પહોંચવા માટે પડકારજનક છે. આ ઉપરાંત, કાન અને સાંભળવાની ક્ષમતાની સંભાળ નબળી રીતે માપવામાં આવે છે, પરંતુ આરોગ્ય વ્યવસ્થામાં સૌથી મોટો તફાવત એ માનવ સંસાધનોનો છે.
મોટાભાગની ઓછી આવક ધરાવતા દેશોમાં મિલિયન દીઠ વસ્તીમાં એક કાન, નાક અને ગળાના (ઇએનટી) નિષ્ણાતો હોય છે. પ્રતિ મિલિયન વસ્તીમાં એક અથવા ઓછા ઓડિઓલોજિસ્ટ છે. પ્રતિ મિલિયન વસ્તીમાં એક અથવા વધુ ભાષણ ચિકિત્સકો છે અને એક મિલિયન બહેરા દીઠ એક અથવા વધુ શિક્ષકો છે. આ નિષ્ણાતોનું ઉચ્ચ પ્રમાણવાળા દેશોમાં અસમાન વિતરણ પણ છે. આ ફક્ત દર્દીઓની સંભાળ માટે સંસાધનની તંગીના પડકારોનો જ સામનો કરે છે, પરંતુ તે અન્ય સેવાઓ પર પણ દબાણ લાવે છે.કાન અને સાંભળવાની સંભાળ પ્રાથમિક આરોગ્યમાં ઉમેરીને આ તફાવત ઘટાડી શકાય છે. માતા અને નવજાત બાળકની સંભાળમાં સુધારો લાવવા અને સ્ક્રીનીંગ માટેના ટીકાકરણ જેવા પગલા દ્વારા બાળકોમાં બહેરાશ લગભગ 60 ટકા નુકસાનને અટકાવી શકાય છે. આ સિવાય કાન અને બહેરાપણા માટે સંભાળને લગતા કાર્યક્રમોને રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય યોજનાઓ સાથે પણ જોડવું જોઈએ. આ મજબૂત આરોગ્ય પ્રણાલીઓ દ્વારા પહોંચાડવી જોઈએ.
